زندگینامه آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی

آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی در سال 1230 ق. در شیراز چشم به جهان گشود.

میرزا محمد حسن از چهارسالگی شروع به تحصیل کرد و در 8 سالگی مقدمات را به پایان برد. میرزای شیرازی در 29 سالگی وارد کربلا شد و پس از آن به نجف اشرف عزیمت کرد و در درس شیخ اعظم، انصاری، شرکت جست و از خواص شاگردان او شد. پس از رحلت شیخ مرتضی انصاری در 1281 ق. زعامت شیعه به میرزای بزرگ شیرازی محول گردید و ایشان نزدیک به 30 سال در این مقام به رفع مشکلات مردم و اداره حوزه های علمیه مشغول بود.

یکی از مهمترین حوادثی که در ایام زعامت آن پیشوای بزرگ اسلامی رخ داد، قضیه جنبش تنباکو بود. فتوای تاریخی ایشان در معاهده انحصار تنباکو در زمان ناصرالدین شاه، چنان مردم را به صحنه کشاند که شاه قاجار، مجبور به فسخ قرارداد تنباکو گردید. با صدور این فتوا، مردم مبارزه سیاسی علیه قرارداد استعماری مذکور را یک وظیفه شرعی دانسته و به مخالفت شدید پرداختند. به طوری که ناصرالدین شاه مجبور شد با پرداخت غرامت این قرارداد ننگین را فسخ کند.

میرزای شیرازی همزمان با رهبری جامعه اسلامی، شاگردان بسیاری را به جامعه اسلامی تقدیم و کتب متعددی را تألیف کرد. حضرات آیات عظام سید محمد کاظم یزدی، آخوند ملا محمد کاظم خراسانی، میرزا محمد تقی شیرازی معروف به میرزای دوم، شیخ فضل الله نوری، حاج میرزا حسین نوری، میرزا اسماعیل شیرازی و دهها عالم بزرگوار از جمله شاگردان این فقیه بزرگوار می باشند. سرانجام، میرزای بزرگ در 82 سالگی در چشم از جهان فرو بست و در جوار مرقد منور حضرت امیرالمومنین(ع) به خاک سپرده شد.

ناصرالدین شاه چهارمین پادشاه سلسله قاجار علاقه بسیاری به گردش و سیر و سیاحت داشت. جمعاً سه بار به اروپا سفر کرد و در هر بار امتیازات بی‌شماری به بیگانگان می‌داد